Lợi thế đi đầu trong phân khúc xe ga không giúp Yamaha chiếm lợi thế hoàn toàn trước đối thủ truyền kiếp Honda.




Triết
lý kinh doanh 80% thị trường dành cho kẻ tiên phong không thể áp dụng
cho thị trường xe máy Việt Nam, ở phân khúc xe tay ga. Dù Yamaha tiên
phong sản xuất xe tay ga, tạo ra một trào lưu tiêu dùng mới, nhưng
Honda khôn ngoan đón đầu xu hướng, nhu cầu của khách hàng để tạo ra các
sản phẩm tay ga riêng cho mình, tiếp tục cuộc đua song mã khắc nghiệt.

Những năm đầu 2000, xe ga ở Việt Nam được khắc họa bởi những cái
tên nhập khẩu đình đám như Honda Spacy, Dylan hay Vespa LX. Nhưng với
mức giá ngót nghét cả trăm triệu, rõ ràng đây không phải là đối tượng
mà người có thu nhập trung bình có thể hướng tới, thực tế này khiến thị
trường xe ga có quy mô rất nhỏ.

Yamaha đã tiên phong đánh mạnh phân khúc này. Sự ra đời của Nouvo
năm 2002 có tính chất bước ngoặt lịch sử bởi gợi mở nhu cầu cho khách
hàng, và tạo ra một thị trường mới đầy hứa hẹn.


Xe ga không còn quá xa xỉ đối với phần đông người Việt lúc bấy
giờ, bởi Nouvo đại diện cho một chiếc xe máy thời trang, dễ vận hành,
tiện dụng và mức giá tầm trung chấp nhận được. Chưa dừng lại ở đó, chỉ
một năm sau, xe ga giá rẻ, nhỏ nhắn và phong cách Mio ra đời, với mức
giá chỉ nhỉnh hơn xe số một chút, Mio tiếp tục đưa Yamaha gia tăng thị
phần.

Làn sóng xe ga đến với đối tượng khách hàng trẻ thức tỉnh đối thủ
Honda, khiến hãng xe này phải đáp trả bằng những sản phẩm đầu tư kỹ
lưỡng. Tháng 10-2006, Honda ra đời Click, mẫu xe ga đối đầu trực tiếp
với Yamaha Mio. Ra đời muộn hơn Mio 3 năm, Click có lợi thế nắm bắt tất
cả những nhược điểm và ưu điểm của đối thủ, nhờ đó tối đa hóa các tính
năng và tiện ích mà thị trường chấp nhận rộng rãi.

Chỉ 9 tháng sau khi có mặt trên thị trường, 47.000 chiếc Click tới
tay người tiêu dùng. Nếu Mio với từng mẫu Ultimo, Amore, Classico có
thiết kế riêng biệt, ấn tượng phù hợp với từng đối tượng khách hàng
nhưng lại hơi nhỏ nhắn, chỉ thực sự phù hợp với mục đích bát phố hoặc
đi một mình thì Honda Click tuy không thực sự trau chuốt về thiết kế
nhưng vóc dáng tầm trung phù hợp trong nhiều hoàn cảnh.

Trong giai đoạn đầu của cuộc đua tranh, dường như Honda khá thận
trọng. Nếu như Click ra đời sau Mio 3 năm thì Air Blade, cái tên khuấy
đảo thị trường lại khai sinh năm 2007, sau khi Nouvo tròn 5 tuổi. Lúc
đó thiết kế Air Blade được đánh giá cao hơn hẳn phiên bản đương thời
của Nouvo là Nouvo Limited dành riêng cho thị trường Việt Nam. Bởi lẽ
Air Blade đầy đặn, sắc nét chứ không lỏng lẻo và "gầy" như Nouvo. Tuy
nhiên, cuộc lột xác hoàn toàn với phiên bản Nouvo LX năm 2008 đã khiến
sự cạnh tranh thực sự nóng trở lại.

Động cơ 135 phân khối, thiết kế trẻ trung, lịch lãm, sang trọng là
món quà mà các kỹ sư Yamaha Việt Nam dành tặng người tiêu dùng nhân kỷ
niệm 10 năm thành lập. Nhưng dường như Nouvo LX lại kén dáng, bởi thực
sự chỉ có thanh niên mới phù hợp nhất với sản phẩm thời trang này. Với
người trung tuổi trở lên, sự nhã nhặn nhưng vẫn khỏe khoắn của Honda
Air Blade lại chiếm cảm tình hơn, mặc dù khối động cơ chỉ 110 phân khối.


Vài năm trở lại đây, cuộc đua tranh lại chuyển mình theo một hướng
khác. Các hãng chấp nhận bỏ một số phân khúc cho đối thủ, như Yamaha
không có đại diện nào cạnh tranh với Honda Lead, hay mẫu xe cao cấp hơn
SH. Thay vào đó, tối ưu hóa các phân khúc được cho là hấp dẫn, đạt sản
lượng bán ra cao nhất.

Khi mà Mio đang dần mất dấu ấn, Yamaha ra đời ngay một loạt các
mẫu xe Luvias, Cuxi, Nozza hòng cạnh tranh với Honda Click và thậm chí
là Lead. Nhưng thực tế nhu cầu mua xe hiện nay, xe có thể không chăm
chút về dáng dấp bên ngoài, không quá mạnh mẽ ở động cơ nhưng chỉ cần
tiện dụng đã là chìa khóa để mở hầu bao của khách hàng. Honda Lead là
một minh chứng, dù tồn tại nhiều khuyết điểm nhưng vẫn bán rất chạy chỉ
vì cốp rộng, để được nhiều vật dụng.

Hiện tại cuộc hướng vào công nghệ và phun nhiên liệu điện tử FI
trở thành làn sóng cuốn các sản phẩm đi theo. Dù rơi vào thời điểm suy
thoái kinh tế, nhưng 2012 và đầu 2013, thị trường đang chứng kiến màn
đua FI, đua ra mắt phiên bản mới. Honda có Lead 125, Air Blade 125 FI,
Vision 2013, SH nội và mới nhất là SH Mode. Đáp lại Yamaha có Luvias
FI, Nouvo SX 125 FI, Nozza Limited.

Một lần nữa, sự cạnh tranh ở phân khúc xe ga cũng khốc liệt không
kém phân khúc xe số. Những hành động "ăn miếng, trả miếng" của các hãng
xe liệu sẽ giúp thị trường có nhiều sản phẩm tốt, cơ hội lựa chọn tăng
lên hay chỉ pha loãng, bởi lẽ các mẫu xe ngày càng "na ná" nhau, không
mang tính đột phá.]